Trong Đông y, loãng xương được xếp vào chứng “cốt nuy” có liên quan mật thiết tới 3 tạng chính là thận, tỳ và can.
Theo các tài liệu nghiên cứu y học cổ truyền, thì thận có vai trò quan trọng hơn cả, đóng vai trò chủ cốt. Tỳ vị là nguồn cung cấp khí huyết cho cơ thể. Chính vì sự kết hợp tuần hoàn của cơ thể nên khi ăn uống không hợp lý, ít vận động sẽ khiến tỳ vị bị tổn hại, làm cho việc tiêu hóa thức ăn gặp trở ngại. Từ đó làm cho tinh huyết bị thiếu hụt nên xương khô, tủy kém mà sinh bệnh.
Trong Đông y loãng xương được chia thành 3 thể chính: c thận dương hư, thận âm suy tổn hay thể tỳ hư, huyết hư.
Wikisuckhoe.vn xin giới thiệu cách trị chứng loãng xương theo từng thể để các bạn có phương pháp điều trị hiệu quả nhất.
Loãng xương thể tỳ thận dương hư
Triệu chứng: toàn cơ thể mệt mỏi, luôn sợ lạnh, chân tay lạnh, vùng lưng và đau gối đau mỏi, ăn uống kém, chậm tiêu hóa bụng trướng, đầy hơi, đại tiện lỏng hoặc nát. Một số người có thể có phù nhẹ hai chân. Chứng loãng xương thể tỳ thận dương hư có thể kéo theo hiện tượng nam giới liệt dương, di tinh, nữ giới kinh nguyệt không đều, miệng nhạt, chất lưỡi nhợt.
Phép trị: ôn bổ thận dương, cường kiện gân cốt.
Món ăn bài thuốc chủ trị
Cháo chim sẻ kỷ tử:chim sẻ 5 con, kỷ tử 20g, đại táo 15g, gạo tẻ 60g. Chim sẻ làm thịt, bỏ lông, chân và phủ tạng rồi đem hầm với kỷ tử và gạo tẻ thành cháo, chế thêm gia vị, chia ăn làm vài lần trong ngày. Công dụng: công dụng bổ thận, ôn dương, ích tinh, làm mạnh gân xương
Canh xương sống chó thuốc: xương sống chó 200g, đẳng sâm, thỏ ty tử, thục địa mỗi thứ 10g, gia vị vừa đủ. Xương chó rửa sạch, chặt nhỏ; các vị thuốc cho vào túi vải buộc kín miệng; tất cả cho vào nồi hầm nhừ, chế đủ gia vị, ăn hàng ngày. Công dụng: bổ thận ôn dương, ích khí dưỡng huyết, cường gân tráng cốt
Loãng xương thể bệnh thận âm hư
Triệu chứng: Đau mỏi vùng lưng, đầu gối, hay buồn nhức các đầu ngón tay và chân, lòng bàn tay và bàn chân nóng, vận động chậm chạp, ù tai, mắt kém trong ngực chộn rộn không yên, răng đau, tóc rụng, lợi sưng, tinh thần mệt mỏi, môi khô miệng khát, thích ăn đồ mát, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn đỏ, chất lưỡi đỏ.
Phép trị: tư bổ thận âm, dưỡng tinh tủy.
Bài thuốc 1: Đậu đen 500g, sơn thù, bạch linh, quy đầu, tang thầm, thục địa, phá cố chỉ, thỏ ty tử, hạn liên thảo, ngũ vị, kỷ tử, địa cốt bì, vừng đen, muối ăn mỗi thứ 10g. Đậu đen rửa sạch, ngâm nước ấm trong 30 phút; các vị thuốc khác đem sắc kỹ 4 lần, mỗi lần chừng 30 phút. Trộn 4 loại nước lại với nhau, cho đậu đen và muối vào sắc kỹ bằng lửa nhỏ cho đến khi cạn kiệt. Lấy đậu đen ra phơi hoặc sấy thật khô, đựng vào lọ kín dùng dần; mỗi ngày ăn 20 – 30g. Công dụng: bổ thận dưỡng can, cường gân tráng cốt
Bài thuốc 2: hoài sơn 10g, sơn thù 12g, đan bì 10g, trạch tả 12g, bạch linh 10g, thục địa 12g, quy bản (sao) 12g, đương quy 12g, đỗ trọng 10g, khởi tử 12g, đại táo 10g, hắc táo nhân 16g, viễn chí 10g, cam thảo 12g. Ngày sắc 1 thang, sắc 3 bát lấy 1 bát. Uống trong ngày
Loãng xương thể bệnh can thận âm hư
Triệu chứng: Cơ thể gầy yếu, hoa mắt chóng mặt, thị lực giảm sút, tai ù điếc, lưng đau gối mỏi, móng tay và móng chân khô, dễ bị chuột rút, tâm trạng phiền muộn, trong lòng hay bức bối không yên, lòng bàn tay và bàn chân nóng, khô miệng, lưỡi đỏ, táo bón, tiểu tiện sẻn đỏ.
Phép trị bồi bổ can thận
Bài thuốc 1: tang thầm 30g, kỷ tử 30g, gạo tẻ 80g. Các vị thuốc rửa sạch đem nấu với gạo thành cháo, chế thêm đường phèn, chia ra ăn vài lần trong ngày. Công dụng giúp phương tư âm, bổ can thận
Bài thuốc 2: bột bạch linh, bột mỳ, bột xương dê, bột mẫu lệ và đường trắng lượng bằng nhau trộn đều, cho lượng nước vừa đủ, nhào thật kỹ, chế thêm mỡ và muối rồi nặn thành những chiếc bánh nhỏ, nướng chín, dùng làm đồ ăn điểm tâm hằng ngày. Công dụng phương bổ tỳ thận, làm mạnh gân cốt
Loãng xương thể tỳ hư
Triệu chứng: cơ thể gầy xanh, chân tay yếu mềm, ăn ngủ kém, hay bị lạnh bụng, phân lỏng, mình mẩy nặng nề, ngại vận động, chất lưỡi nhợt, mạch trầm tế.
Phép trị : bổ tỳ vị.
Bài thuốc : bạch truật 12g, sơn tra 10g, thần khúc 12g, bán hạ 10g, hậu phác 12g, cao lương khương 10g, sa nhân 10g, lá lốt 12g, phòng sâm 12g, bạch linh 10g, chích thảo 10g. Sắc ngày 1 thang, chia 3 lần. Chú ý, qua quá trình dùng thuốc có thể gia giảm các vị thuốc cho hơp lý nếu thấy các triệu chứng sau:
- Đau đầu mất ngủ: thêm gia hắc táo nhân 12g, viễn chí 12g.
- Sôi bụng, phân lỏng, gia: quế 8g, sinh khương 6g.
- Đau nhức các khớp, gia: đỗ trọng 12g, tục đoạn 12g
- Ho hen mắc đờm, gia: cát cánh 12g, tía tô 16g, sinh khương 6g.
Loãng xương thể huyết ứ
Triệu chứng: Đau nhức các khớp, cơ thể mỏi mệt, da sạm, chất lưỡi tía, có thể có những điểm xuất huyết, đau mình mẩy…
Phép trị: hoạt huyết, hóa ứ, tán kết, giảm đau.
Bài thuốc: xuyên khung 12g, hoàng kỳ 16g, hồng hoa 10g, tô mộc 20g, ngải diệp 10g, huyết đằng 12g, tục đoạn 12g, phòng sâm 12g, bạch truật 12g, xa tiền 12g, uất kim 10g, hương phụ tử chế 12g, trần bì 10g, cam thảo 12g. Sắc ngày 1 thang, chia 2-3 lần uống
Chú ý: trong quá trình điều trị loãng xương bằng Đông y hoặc kết hợp cả Tây y, bạn cần chú ys kết hợp thêm chế độ dinh dưỡng giàu canxi, vitamin D và các khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của cơ thể. Bên cạnh đó để khí huyết lưu thông tốt, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh bạn nên tập thể dục thể thao, dưỡng sinh hoặc yoga mỗi ngày.
Tham khảo
- Ngăn ngừa tiểu đường, ung thư với 100g nấm hương mỗi ngày
- Thông tin tổng quan về bệnh loãng xương
- Tác dụng kỳ diệu của cây lá bỏng chữa bệnh trĩ và đau nhức xương