Trong Đông y bệnh gout còn được gọi là thống phong. Nguyên nhân được giải thích là do thống phong được dùng để chỉ các chứng đau nhức do phong tà (gió) gây nên. Từ lâu, trong Đông y đã có phương pháp điều trị bệnh gout từ thảo dược thiên nhiên khá hiệu quả.
Một số nguyên tắc điều trị thống phong trong Đông y
- Tắc giả thông chi (bế tắc thì phải khai thông)
- Trị phong, tiên trị huyết; huyết hành; phong tất diệt (muốn trị phong thì trước hết phải trị huyết, huyết lưu thông được thì phong tự hết).
- Cấp tắc kỳ trị tiêu, hoãn tắc kỳ trị bản (cấp tính thì chữa ngọn, mạn tính thì chữa gốc).
- Công bổ kiêm thi (vừa công vừa bổ).
Phương pháp điều trị một số thể gout thường gặp
Khớp sưng, nóng đỏ (Thể phong thấp nhiệt)
- Triệu chứng thường gặp: Người bệnh Đau khớp đột ngột, thường đau vào lúc nửa đêm, có khi phát sốt. Tại một số khớp chân tay có hiện tượng sưng, nóng, đỏ, cự án; lưỡi đỏ, rêu vàng, dày.
- Phương pháp điều trị theo Đông y: Trừ thấp thanh nhiệt, tiết trọc thông lạc.
- Bài thuốc trị thể phong thấp nhiệt: Bài thuốc Thanh trọc thống tý thang (Nhẫn đông đằng: 30g; Hoàng bá: 15g; Ý dĩ: 30g; Thổ phục linh: 30g; Mao đông thanh: 30g; Huyền sâm: 15g; Đương quy: 12g; Một dược: 10g; Ngưu tất: 15g; Phòng kỷ: 15g; Tần giao: 15g; Thất diệp liên: 30g), sắc uống mỗi ngày một thang.
Khớp sưng đau dai dẳng (Thể khí trệ trọc ứ)
- Triệu chứng thường gặp: Khác với thể phong thấp nhiệt, triệu chứng thường gặp của người mắc gout dạng thể khí trệ trọc ú : Các khớp sưng đau, không đi lại được, bệnh hay tái phát và thường kéo dài dai dẳng. Cơ thể người bệnh mệt mỏi, khu vực ngực sườn đầy tức. Nếu không điều trị đúng cách lâu ngày khớp xương xơ cứng, biến dạng. Lưỡi ám tối, rêu trắng dày. Mạch huyền, hoạt, sáp.
- Phương pháp điều trị theo Đông Y: Hành khí, hoạt huyết, trừ ứ thông lạc.
- Bài thuốc trị thể khí trọc ứ: Trừ ứ thông lạc thang (Hoàng kỳ: 30g; Thương truật: 15g; Ý dĩ: 30g; Tỳ giải: 30g; Mao đông thanh: 30 g; Xuyên sơn giáp: 15g; Đương quy: 12g; Ngưu tất: 15g; Xích thược: 15g; Uy linh tiên: 15g; Trần bì: 6g; Xuyên khung: 8g), sắc uống mỗi ngày một thang.
Đau khớp, chân tay tê, buồn nôn (Thể tỳ hư trọc ứ)
- Triệu chứng thường gặp: Khớp đau ê ẩm, cử động không linh hoạt, chân tay tê bì nổi u cục, người mệt mỏi vô lực. Tâm quý, khí đoản, buồn nôn. Chất lưỡi hồng nhạt có ấn răng, rêu lưỡi trắng hoạt. mạch trầm hoãn, tế sáp.
- Phương pháp điều trị theo Đông y: Kiện tỳ tiết trọc, trừ ứ thông lạc.
- Bài thuốc trị thể tỳ hư trọc ứ: Đông y sử dụng bài thuốc Phong kỷ hoàng kỳ thang gia vị (Hoàng kỳ: 30g; Phòng kỷ: 15g; Bạch truật: 12g; Ý dĩ: 30g; Cam thảo: 6g; Tỳ giải: 30g; Thổ phục linh: 30g; Tằm xa: 15g; Xích thược: 15g; Mao đông thanh: 30g), sắc uống mỗi ngày một thang.
Khớp biến dạng, viêm thận (Thể thận hư trọc ứ)
- Triệu chứng thường gặp : Bệnh kéo dài lâu ngày dai dẳng, khớp biến dạng nổi u cục, có biến chứng tại thận như viêm thận, sỏi thận, đau đầu huyễn vựng, tiểu tiện ít, tâm quý, phù thũng. Lưỡi đỏ, ít rêu. Mạch trầm huyền tế sáp.
- Phương pháp điều trị theo Đông y: Bổ thận tiết trọc, trừ ứ thông lạc.
- Bài thuốc trị thể thận hư trọc ứ: Sử dụng bài thuốc Lục vị địa hoàng hoàn gia vị (; Trạch tả: 10g; Đan bì: 10g, Thục đia: 25g; Sơn dương: 12g; Đỗ trọng: 15g; Hoàng kỳ: 30g; Phục linh: 15g; Xa tiền thảo: 30g; Sơn thù nhục: 12g; Ích mẫu thảo: 30 g), sắc uống mỗi ngày một thang.
Ngoài ra để hỗ trợ điều trị bệnh tốt hơn, người bệnh gout nên xây dựng chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi, kết hợp tập luyện hợp lý.